Carla de Breij is sociaal psychiatrisch verpleegkundige en thuisbehandelaar en ze benadrukt de noodzaak van vroege interventie: “soms al vóór de geboorte,” en de ernst van sommige situaties: “Het zijn soms zware problemen in complexe situaties. Van zulke jonge kinderen is het moeilijk te zeggen of er sprake is van ontwikkelingsproblemen. Maar we weten wél dat die eerste jaren zó belangrijk zijn.

“Bij de mensen thuis, dáár zit de context,” vindt Carla. Contextueel behandelen betekent dat je kinderen behandelt met inbegrip van hun omgeving. Dat zijn ouders, de peuterspeelzaal of de school, buren, oppas …

De ouders houden regie

“Thuis ben ik de gast en bepalen de ouders waar ik zit.” Dat is ook wat Carla wil: dat de ouders regie houden. “Ik kan het probleem niet overnemen, maar wél vragen of ik hen mag  helpen om verbinding te maken met hun kind.” En zo is het eerste werk contact leggen. “Als het vertrouwen groeit, ben ik er ook bij als een kindje in bad gaat, bij de maaltijd of als ouder en kind samen spelen.” In de dagelijkse situaties kan goed worden gewerkt aan het contact en kan ik meedenken hoe lastige situatie aan te pakken."

Complexe gezinssituaties

Bij jonge kinderen gaat het vaak om situaties waarin één van de ouders bij Dimence in behandeling is. Er zijn gesprekken op de locatie van Jeugd ggz, maar daarnaast komt Carla bij de mensen thuis. “Dat is intensief,” vindt Carla. “Maar het zijn complexe gezinssituaties.” Ze vertelt over een moeder die zo angstig was dat zelfs haar vriendinnen niet bij haar thuis konden komen. “Als een moeder zo ontregeld is in het contact met andere mensen, dan heeft dat ook gevolgen voor het kind dat bij haar opgroeit.”

Niet uit een boekje

Bij het opvoeden van kinderen gaat het ook over vaardigheden die je niet uit een boekje kunt leren: aanvoelen, een stembuiging, oogcontact, reageren op geluidjes, intuïtie, vertrouwen ... “Als een moeder door eigen problemen weinig oogcontact maakt of nauwelijks gezichtsuitdrukking heeft, hoe kan zij haar kindje dan toch uitnodigen om in contact te blijven?” Als hier geen aandacht voor is, ontwikkelt het kindje strategieën om bijvoorbeeld het contact te vermijden, om niét meer om aandacht te vragen. “Dat vormt voor de ontwikkeling van het kind een serieus probleem waar het later behoorlijk over kan struikelen."

Grotere problemen voorkomen

Contextueel behandelen vraagt om kennis van volwassenpsychiatrie en de impact van problemen van ouders op de volgende generatie. Carla ziet dat haar inzet werkt: “Dan hebben we hard gewerkt, samen een basis gelegd, waardoor we grotere problemen hebben voorkomen. En dat is wel héél fijn!”